بررسی اثرات زیست‌محیطی فلزات سنگین در خاک های شمال برگه 1:100000 تربت‌جام، شمال شرق ایران

در دهه‌های اخیر، غلظت فلزات سنگین در خاک مورد توجه قرار گرفته است، چرا که این عناصر در مقایسه با آلاینده‌های آلی و رادیواکتیو غیر قابل تجزیه هستند. هدف از این پژوهش تعیین میزان و نحوه توزیع فلزات سنگین در خاک‌های شمال تربت‌جام بر اساس نقشه‌های پهنه‌بندی عناصر و همبستگی بین آنها در محیط خاک بود. جهت ارزیابی آلودگی خاک در نمونه‌ها، از فاکتور آلودگی، فاکتور غنی‌شدگی، شاخص زمین‌انباشت، درجه آلودگی اصلاح شده و شاخص بار آلودگی بهره گرفته شد. بررسی‌ها نشان داد که خاک‌های منطقه آلوده بوده و سطح عناصر آنتیموان، کبالت و بور از متوسط جهانی بالاتر است. بر اساس شاخص زمین‌انباشت، خاک‌های منطقه آلودگی شدید تا متوسط از عناصر بور، آنتیموان، سرب و روی دارند. نتایج درجه آلودگی اصلاح شده نشان می‌دهد که نمونه‌های خاک با داشتن مقادیر 8/3 تا 8/5 دارای آلودگی بالا می‌باشند. همچنین مقادیر شاخص بار آلودگی نشان می‌دهد که تمامی نمونه‌های مورد مطالعه آلوده هستند.